![](/media/lib/453/n-zderzenia-0136f112a5a4f0bd357c83b36137e4e6.jpg)
Polscy fizycy zbadali plazmę kwarkowo-gluonową i wyjaśnili różnice między teorią a obserwacjami
1 maja 2021, 09:08Gdy rozpędzone niemal do prędkości światła jony ołowiu lub złota wpadną na siebie w czeluściach akceleratorów, na ułamki sekund tworzy się plazma kwarkowo-gluonowa. Zdaniem naukowców z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie, dane eksperymentalne wskazują, że na arenie wydarzeń są tu obecni jeszcze inni, dotychczas niedoceniani aktorzy: fotony. Ich zderzenia prowadzą do emisji pozornie nadmiarowych cząstek, których obecności nie potrafiono wyjaśnić.
![](/media/lib/507/n-polwyseparabski-88b62305153bd540970acf53650bc74b.jpg)
Wielka susza dała impuls do powstania islamu?
20 czerwca 2022, 06:10Pierwsza połowa VI wieku to na terenie Arabii okres olbrzymich niepokojów. Rozpada się najpotężniejsze z tamtejszych państw, królestwo Himajrytów, co pociąga za sobą kolejne zmiany prowadzące do rozpadu innych organizmów politycznych i społecznych. Sto lat później pojawia się islam, który od tamtej pory odgrywa dominującą rolę w tej części świata.
![](/media/lib/297/n-gbtelescope-6fc3ec137cf976189017471e3ff0196a.jpg)
Magnetar krążący wokół czarnej dziury źródłem FRB 121102?
11 stycznia 2018, 12:26Przed 10 laty zespół Duncana Lorimera przypadkowo odkrył pierwszy znany ludzkości szybki błysk radiowy (FRB – fast radio burst). Z czasem zauważano kolejne tego typu wydarzenia, a w roku 2012 odkryto FRB 121102, jedyny znany nam błysk, który się powtarza.
![](/media/lib/455/n-stulbia-96303f0b7c8769d59159329f38d33059.jpg)
Zwierzęta bez mózgu też śpią. Sen pojawił się jako funkcja metaboliczna, a nie neurologiczna?
20 maja 2021, 09:01Studia nad snem są prowadzone zwykle pod kątem badań neurologicznych i tak też jest postrzegana rola snu. Tymczasem badania nad jednymi z najprostszych zwierząt – hydrami – wskazują, że sen pojawił się na długo przed pojawieniem się mózgu. A pojawił się z powodów metabolicznych.
![](/media/lib/375/n-smiecie-c4ccc7c54c5628811df4683004554996.jpg)
'Śmieciowa' dieta zabiła jelenia z parku narodowego w Tajlandii
27 listopada 2019, 12:24W Parku Narodowym Khun Sathan znaleziono martwego ok. 10-letniego byka jelenia. W jego przewodzie pokarmowym było aż 7 kg śmieci - opakowania po kawie rozpuszczalnej i makaronie instant, plastikowe torby, gumowe rękawice czy męska bielizna. Wg Kriangsaka Thanompuna, dyrektora Departamentu Parków Narodowych i Ochrony Dzikiej Przyrody, zwierzę musiało się żywić plastikiem na długo przed śmiercią.
![](/media/lib/103/n-wiecznazmarzlina-b5ed502d892a5e37c0f39c457e721555.jpg)
Naturalne zabezpieczenia zapobiegną ociepleniowemu sprzężeniu zwrotnemu ze strony metanu?
6 marca 2020, 10:21W wiecznej zmarzlinie i hydratach w głębi oceanów, uwięzione są olbrzymie ilości węgla. Od dawna słyszymy, że, w miarę wzrostu temperatury na Ziemi, węgiel ten może zostać uwolniony w postaci metanu – bardzo silnego gazu cieplarnianego – gwałtowanie przyspieszy globalne ocieplenie. Jednak ostatnie badania wskazują, że ten czarny scenariusz może się nie ziścić.
![Podmorski komin hydrotermalny](/media/lib/64/black-smoker-komin-hydrotermalny-b9da1dd7905c9027e8e036a702914ca0.jpg)
DNA może powielać się bez udziału życia
28 maja 2010, 12:05To z pewnością jedno z najbardziej sensacyjnych odkryć ostatniego czasu. Zespół naukowców z Uniwersytetu w Monachium nie tylko teoretycznie, ale praktycznie pokazał, w jaki sposób DNA może replikować się bez udziału żywych organizmów.
![](/media/lib/474/n-wieczorektabliczka-bd38d4e5d4a61ecf098c696716945044.jpg)
Polacy badają tajemnicze pismo z Wyspy Wielkanocnej
7 października 2021, 08:55Rongorongo, wciąż nieodczytane pismo z Wyspy Wielkanocnej, to prawdziwa gratka dla naukowców. Niewykluczone bowiem, że jest to jeden z niewielu przypadków w historii ludzkości niezależnego rozwoju systemu pisma. Doktor Rafał Wieczorek z Wydziału Chemii UW wraz z zespołem szczegółowo zbadał Tabliczkę Berlińską. To jeden z zaledwie 23 zachowanych do dzisiaj zabytków, na którym możemy zobaczyć rongorongo.
![](/media/lib/305/n-sahara-e3e06fae94cf11846507296a750f49d7.jpg)
Sahara zwiększa swoją powierzchnię
30 marca 2018, 10:27Od roku 1920 powierzchnia Sahary powiększyła się o około 10 procent, informują naukowcy z University of Maryland. Nie można wykluczyć, że zwiększa się też powierzchnia innych pustyń.
![](/media/lib/86/n-marihuana-32973202e127b3bf6c12fb868d9ea13b.jpg)
Wiemy, jak używanie marihuany przez nastolatków zwiększa podatność na uzależnienie od kokainy
23 kwietnia 2020, 05:16Kontakt z marihuaną w wieku nastoletnim może ułatwiać uzależnienie się od kokainy. Naukowcy z Columbia University i włoskiego Uniwersytetu w Cagliari jako pierwsi przeprowadzili badania na poziomie molekularnym obserwując, jak wczesne wystawienie na działanie marihuany wpływa na późniejszą reakcję mózgu na kontakt z kokainą.